Interview met de Israëlische activiste Tally Gur
De muur moet vallen

door Suzette van IJssel

“Bat Shalom” is een nationale, Israëlische, feministische basisorganisatie van Joods- en Palestijns-Israëlische vrouwen die samenwerken tegen de Israëlische bezetting van Palestijns land en voor een rechtvaardige oplossing van het Israëlisch-Palestijnse conflict. Tally Gur is al meer dan 8 jaar activiste bij Bat Shalom. Ze behaalde onlangs haar master-graad in openbaar beleid en management. Suzette van IJssel interviewde haar voor Share International.

Share International: Wat betekent Bat Shalom?

Tally Gur: Bat Shalom betekent “dochter van vrede”. Dit laat zien dat wij, als vrouwen, niet alleen geloven in de mogelijkheid van vrede, maar ons er ook voor inzetten. Wij geloven en laten zien dat politieke macht voor vrouwen en hun actieve betrokkenheid bij vredebrengende processen essentieel is voor de oplossing van het conflict. Vrouwen moeten zowel aan de basis als op het niveau van besluitvorming betrokken zijn bij het zoeken naar oplossingen. Door vrouwen uit verschillende kringen van onze gemeenschap samen te brengen, zoals de politiek, het onderwijs en de plaatselijke bevolking, maken we elkaar bewuster. Vrouwen worden zich meer bewust van het Israëlische beleid om systematisch de basis voor een veilig en ordelijk leven in de bezette gebieden te vernietigen.

Wij denken dat het geweld zal doorgaan zolang de bezetting voortduurt. De bezetting is een van de grootste obstakels voor vrede. We roepen alle vrouwen op om zich achter onze actieve strijd voor vrede en gelijkheid te scharen, omdat we weigeren lijdzaam toe te zien hoe de hoop en toekomst van een vreedzame verzoening vernietigd worden. Met elkaar protesteren we tegen de bezetting van 1967 en alle vormen van racisme, moorden, slopen van huizen en confisqueren van grond. We protesteren tegen de belegering van en de dagelijkse uitgangsverboden in dorpen, kampen en steden.

Niet iedereen weet dit, maar Israël schendt iedere dag internationale wetten, normen en een hele reeks mensenrechten. De bouw van de Afscheidingsmuur is een eenzijdige oplegging van grenzen door de Israëlische regering, die wat internationaal erkend is ver overschrijdt. De gevolgen voor het Palestijnse volk zijn desastreus: meer dan 300.000 mensen worden afgesneden van hun landbouwgrond, scholen, ziekenhuizen en families, waardoor hun levensonderhoud en bestaan dagelijks worden bedreigd. De muur brengt het leven van duizenden moeders, kinderen en baby’s in gevaar. Bovendien is de muur voor vredesactivisten aan beide kanten een duidelijk obstakel, dat verhindert dat zij samen kunnen komen en samenwerken voor een betere toekomst in de regio.

SI: Met wat voor activiteiten houdt Bat Shalom zich bezig?

TG: We werken op verschillende niveaus, zowel op publiek als sociaal niveau, maar ook op het niveau van beleidsvorming. We zijn zojuist met een project begonnen dat “Vrouwen aan de Onderhandelingstafel” heet en gebaseerd is op Resolutie 1325 van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties. Dit bevestigt weer eens het uitzonderlijke effect dat oorlog op vrouwen heeft en de belangrijke rol van vrouwen bij de preventie en oplossing van conflicten en bij het werken aan vrede. Momenteel nemen Israëlische en Palestijnse vrouwen nauwelijks deel in besluitvorming en politieke onderhandelingen. Dat moet veranderen.

Maar we zijn ook bezig met publieke activiteiten. Een voorbeeld hiervan in de Israëlische gemeenschap is de Supermarkt Boycot Campagne door Vrouwen, waarbij we vrouwen stimuleren om plaatselijk te participeren in de doorgaande strijd om de nederzettingen te ontruimen. We verspreiden brochures met een lijst van producten uit de nederzettingen, die vrouwen kunnen besluiten niet te kopen. De achterpagina is een brief die afgescheurd kan worden om naar de fabrikant te sturen, waarop staat dat deze trouwe klant weigert te investeren in de verdere ontwikkeling van de nederzettingen en daarom niet langer bereid is die producten te kopen. En het begint te werken!

Natuurlijk organiseren we ook veel openbare demonstraties. We staan bij kruispunten en op wegen en bouwplaatsen waar de Afscheidingsmuur gebouwd wordt. We staan en lopen met onze spandoeken, en roepen op de bezetting te beëindigen, te stoppen met de bouw van de apartheidsmuur en een einde te maken aan het geweld. Tijdens sommige van deze campagnes zijn vrouwen hardhandig aangevallen door de Israëlische politie. Maar we geven onze visie niet op en geloven nog altijd dat deze muur moet vallen. We hopen dat samen staan voor geweldloosheid meer vrouwen ertoe zal brengen zich bij ons te voegen in onze strijd voor vrede en rechtvaardigheid. Evenals de Berlijnse muur en muren elders in de wereld zal ook deze eens ineenstorten.

SI: Wat is de reactie in Israël op uw strijd?

TG: De sfeer van bedreiging en angst maakt het steeds moeilijker om mensen in Israël te betrekken bij gezamenlijke Arabisch-Joodse initiatieven. Wij voelen ons bij demonstraties erg kwetsbaar, omdat er veel haat op ons wordt geprojecteerd. Natuurlijk ontvangen wij regelmatig haatmail waarin wij beschuldigd worden van sympathiseren met Arabieren en niet met Joden. Voor mij geldt juist het tegendeel. Ik doe dit omdat ik van mijn gemeenschap houd, de mensen, de kinderen. Dat is wie ik ben. Ik ben aan beide kanten van mijn familie een afstammeling van overlevenden van de Holocaust. Bovendien kom ik uit een militair gezin waarin het taboe was om tegen militaire interventie te zijn. Het was niet gemakkelijk om de keuzes te maken die ik gemaakt heb.

Persoonlijk vind ik dat de geschiedenis van de Holocaust enorm misbruikt wordt om de wrede Israëlische politiek te rechtvaardigen. Maar nu, na bijna 10 jaar, beseffen mijn ouders hoe belangrijk dit voor mij is. Ik vind dat het hen veranderd heeft; ze zijn nu meer open. Ik zie dat deze openheid zich op grotere schaal manifesteert in onze gemeenschap. De laatste tijd zie ik veel veranderingen. Toen ik opgroeide was het bespreken of bekritiseren van de Israëlische bezetting of het weigeren van militaire dienstplicht not done. Vandaag de dag zijn er steeds meer jonge mensen, mannen en vrouwen, die dat durven. De dingen lijken minder zwart-wit.

Er is meer openheid, bezorgdheid en betrokkenheid. Je hoort meer alternatieve meningen en overtuigingen. Langzaamaan gaan mensen zich realiseren dat wij activisten helemaal niet zo radicaal zijn. Het lijkt alsof het bewustzijn van de mensen nu veel ruimer is. Dit strekt zich ook uit tot het grotere domein van vrouwenactiviteiten. Wij spreken ons uit op het gebied van mensenrechten, politiek, pornografie, vrouwenhandel en vele andere zaken.

SI: Wat brengt u ertoe dit werk te doen?

TG: Dit is wie ik ben. Ik denk eraan wanneer ik naar bed ga en wanneer ik opsta. Als ik het niet doe, ben ik mezelf niet en leef ik niet. Mensen vragen wel eens welk voordeel ik ervan heb, maar dit is een verkeerde vraag, omdat het niet om mij gaat. Het gaat om helpen en zingeving , verandering teweegbrengen — fundamentele zaken die alle mensen nodig hebben in hun leven. De wereld zou er beter voorstaan als mensen dit gingen beseffen.

SI: Wat kunnen met name vrouwen bijdragen aan de oplossing van het Israëlisch-Palestijnse conflict?

TG: Ten eerste brengen we de verhalen van vrouwen die slachtoffer zijn van dit conflict onder de aandacht van het grotere publiek. Zoals in Resolutie 1325 staat: oorlog heeft een uitzonderlijk effect op vrouwen. Veel mensen weten niet dat vooral vrouwen en kinderen te lijden hebben onder de effecten van de Muur. Bij de controleposten komen veel gevallen van seksuele intimidatie voor, zwangere vrouwen mogen niet door naar het ziekenhuis en sommige verliezen hierdoor zelfs hun kind. Maar ik geloof dat we ook een belangrijke rol kunnen spelen bij de preventie en oplossing van conflicten.

Uit eigen ervaring weet ik dat wij als vrouwen in staat zijn ons te blijven concentreren op onze gemeenschappelijke doelstellingen. We zijn het zeker niet altijd met elkaar eens over hoe de strijd gevoerd moet worden, maar ons gedeeld verlangen om zowel de bezetting als het geweld te beëindigen is een hele sterke basis. Steeds opnieuw laat onze samenwerking zien dat wat ons verenigt veel krachtiger is dan wat ons scheidt. Elkaars verschillen kunnen accepteren en je blijven richten op wat er werkelijk toe doet, is volgens mij wat vrouwen te bieden hebben. Wij moeten als Joodse meerderheid in Israël de collectieve verantwoordelijkheid op ons nemen voor het doen ontstaan van een situatie van enorme ongelijkheid. En ik zie dat het de vrouwen zijn die het begin van deze noodzakelijke verandering teweegbrengen. Maar er is meer nodig. Progressieve groepen zoals de onze in Israël hebben een totaal andere interventie of betrokkenheid nodig dan die van Amerika. We hebben een partnerschap met Europa nodig. We moeten het publiek informeren. De hele wereld moet zich er om bekommeren.

Suzette van IJssel is medewerker van Share International in Nederland.